پهنه ‏بندی آسیب‏ پذیری لرزه‏ای شهری با استفاده از مدل ANP مطالعه‏ ی موردی: شهر نجف‏ آباد

نویسندگان

  • امیر محمودزاده ریاست پژوهشگاه مهندسی بحرانهای طبیعی شاخص پژوه ، استادیار گروه عمران- زلزله
  • سوگل فاضل دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری ، پژوهشگاه شاخص پژوه ، دانشگاه اصفهان
چکیده مقاله:

ایران با فعالیت‏های لرزه‏ای پراکنده، زلزله‏های بسیار بزرگ با دوره‏های بازگشت طولانی شناخته شده است و عدم بروز زلزله در منطقه‏ای که تا به حال در آن زلزله اتفاق نیفتاده است، نشانگر ثبات و پایداری همیشگی نیست. با مراجعه به نقشه‏ی پهنه‏بندی خطر نسبی زمین‏لرزه در ایران مشاهده می‏شود که بیش از 90 درصد از مساحت کشور بر روی نوار زلزله قرار دارد. در این راستا ارزیابی آسیب‏پذیری لرزه‏ای مناطق مختلف کشور با هدف کاهش آسیب‏پذیری جوامع شهری باید در اولویت برنامه‏ریزی‏ها قرار گیرد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن معیاری ـ تحلیلی بوده و در آن ضمن معرفی دیدگاه‏های مختلف در ارتباط با آسیب‏پذیری، با استفاده از پارامترهای گوناگون کمی و کیفی، بر اساس رویکرد تصمیم‏گیری چند معیاره و با به‏کارگیری فرایند تحلیل شبکه (ANP) به بررسی و تحلیل آسیب‏پذیری لرزه‏ای شهر نجف‏آباد پرداخته شده است. همچنین به منظور مقایسه‏ی نتایج حاصل از دو مدل ANP و AHP، تحلیل آسیب‏پذیری توسط مدل AHP نیز صورت گرفته و نتایج حاصل از این مدل نیز ارائه گردیده است. مطابق نقشه‏ی پهنه‏بندی آسیب‏پذیری، مجموعاً حدود 30 درصد مساحت توسعه‌یافته‏ی شهر از آسیب‏پذیری بالا و بسیار بالا و 37 درصد این مساحت از آسیب‏پذیری متوسط برخوردار است. با تطبیق نقشه‏ی توزیع جمعیت بر این پهنه‏بندی، جمعیتی بالغ بر 51000 نفر (با تراکمی بین 70 تا 100 نفر در هکتار) در معرض آسیب‏پذیری بالا و بسیار بالا قرار دارند. همچنین در مقایسه‏ی دو مدل فوق با شرایط یکسان، به دلیل وجود وابستگی درونی بین معیارها و زیرمعیارها، نتایج حاصل از مدل ANP منطقی‏تر بوده و از تعدیل بهتری برخوردار است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

آسیب شناسی و پهنه بندی لرزهای بافت شهری (مطالعه موردی: شهرک ولیعصر تبریز)

میان­بافت شهری با لرزه­خیزی و آسیب­شناسی لرزه‌‌ای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها به­واسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفه‌های غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکان­مند، از قابلیت لرزه­خیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر می‌گذارد. این مقاله می‌کوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده‌های اسنادی و هشت شاخص (فاصله از گسل،کیفیت بنا، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت، درجه محصوریت، کاربری زم...

متن کامل

پهنه ‏بندی آسیب‏ پذیری شهری ناشی از زلزله با استفاده از مدل Fuzzy-AHP (مطالعه موردی شهر تبریز)

پهنه‏بندی خطر رویکرد مهمی از فرایند مدیریت پیش از بحران است که به برنامه‏ریزان و مدیران شهری در آماده‏سازی و کاهش آسیب‏پذیری کمک فراوانی می‏کند. مسئله اساسی انتخاب معیارهای آسیب‏پذیری و نحوه ترکیب این معیارهاست و به‏علاوه انتخاب مدلی مناسب است که بتواند به بهترین شیوه نمایانگر میزان آسیب‏پذیری باشد. شهر تبریز به‏عنوان بزرگ‏ترین مادر شهر شمال غرب کشور از نظر وسعت، شرایط صنعتی، اقتصادی، اجتماعی و...

متن کامل

پهنه بندی آسیب پذیری منطقه دو کلان شهر تهران با استفاده از مدل ترکیبیFUZZY_AHP

مقدمه: عوامل طبیعی همواره در طول تاریخ و در نقاط مختلف جهان خطرهایی به محیط‌های طبیعی تحمیل کرده‌اند. بروز بحران‌های طبیعی ازجمله زلزله، سیل، طوفان، ریزش و لغزش زمین، موجب بروز خسارت‌های جانی و مالی زیادی شده است. منطقۀ دو کلان‌شهر تهران از جمله مناطقی است که به دلیل تغییر کاربری، افزایش جمعیت، شهرسازی، عبور گسل‌های فرعی و اصلی و قرارگیری در مسیر رودخانه‌های شمال تهران پتانسیل بالایی در بروز مخ...

متن کامل

ارزیابی میزان آسیب پذیری بافت های شهری با استفاده از ANP و GIS (مطالعه موردی: شهر سمیرم)

برنامه‌ریزی با هدف مدیریت بحران و تخمین ریسک زمین لرزه همواره یکی از دغدغه‌های اصلی برنامه‌ریزان و مدیران شهری بوده است. شناخت و تعیین میزان آسیب پذیری بافت‌های شهری در برابر زلزله به‌منظور برنامه‌</str...

متن کامل

آسیب شناسی و پهنه بندی لرزهای بافت شهری (مطالعه موردی: شهرک ولیعصر تبریز)

میان­بافت شهری با لرزه­خیزی و آسیب­شناسی لرزه ای، پیوندهای تنگاتنگی وجود دارد. بافت، نه تنها به­واسطه خصوصیات کالبدی، بلکه از طریق مولفه های غیرکالبدی (کارکردی)، در کنشی مکان­مند، از قابلیت لرزه­خیزی زمین متأثر شده و بر آن تأثیر می گذارد. این مقاله می کوشد، با روش توصیفی تحلیلی و استفاده از داده های اسنادی و هشت شاخص (فاصله از گسل،کیفیت بنا، تراکم ساختمانی، تراکم جمعیت، درجه محصوریت، کاربری زمی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 1

صفحات  121- 132

تاریخ انتشار 2017-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023